مجتمع فنی و حرفه ای دانشمند با مجوز رسمی سازمان فنی و حرفه ای کشور، مرکز آموزش علوم کامپیوتر ، رباتیک و الکترونیک برای همه دختران ،پسران ،خردسالان ،کودکان،نوجوانان و بزرگسالان

 آموزش  رباتیک برای دانش آموزان و همه علاقمندان علوم رباتیک و الکترونیک

آموزشگاه رباتیک در تهران     تلفن    :  77422883

درس نهم : آشنایی با لوازم کاربردی

ما در اين جلسات نحوه ي کار با قطعات مختلف را به صورت کاملاً عملي به همراه عکس ها متعدد و در صورت نياز با فيلم، آموزش خواهيم داد. دوستاني هم که علاقه مند هستند مي توانند با تهيه ي يک سري لوازم، آزمايش ها رو به صورت واقعي در منزل يا مدرسه تکرار کنند. فقط فراموش نکنيد که اگر به دنبال نتيجه ي مطلوب هستيد، از کار انفرادي خودداري کنيد!!!! پیشنهاد ما این است بصورت حضوری در کلاسهای این آموزشگاه رباتیک  شرکت نمائید . البته توضيحات لازم در اين زمينه در جلسه ي اول داده شده.

   بعضي لوازم اوليه اي که شما براي کار نياز داريد در زير گفته شده:

.

  

     سایر  قطعات که براي هر آزمايش لازم است را هم(مانند ICها ) در آخر هر جلسه براي جلسه ي بعد ذکر خواهيم کرد.

درس  دهم : معرفی قطعات آزمایشگاهی و آزمایشات ساده

   اولين آزمايش ما تحليل يک مدار بسيار ساده از نظر ولتاژ . هدف از اين آزمايش آموزش کار با مولتي متر، استفاده از قانون اهم، و کد خواني مقاومت است.
 

نحوه ي استفاده از مولتي متر در مدار:

1- براي استفاده از ولت متر در مدار، بايد انرا به صورت موازي به مدار متصل کنيم. مقاومت دروني ولت متر بسيار زياد است و تقريباً هيچ جرياني را از خود عبور نمي دهد

2- براي استفاده از آمپر متر نيز در مدار، بايد آنرا به صورت سري در مدار متصل کنيم. مقاومت دروني آمپر متر بسيار ناچيز و قابل صرف نظر کردن است.
به شکل نگاه کنيد


   دستگاههاي اندازه گيري ديجيتالي مقادير اندازه گيري شده را به صورت رقم يا ارقام روي صفحه نمايش (Display) نشان مي‌دهند و معمولا واحد کميت اندازه گيري شده مانند ولت ، آمپر ، ميلي آمپر ، درجه سانتيگراد و غيره را نيز به طريق مناسبي نمايش مي‌دهند. از جمله دستگاههاي اندازه گيري مي‌توان به ولت متر، دورشمارها ، حرارت سنج و مولتي متر اشاره نمود.‌
   مهم ترين مزيت دستگاههاي ديجيتالي، دقت کار بالاي آن ها و همچنين ساده تر بودن کار با آن ها مي باشد.

طرز کار مولتي متر ديجيتالي ( اهمتر) :   

   با دستگاه مولتي متر همگي در درس حرفه و فن دوره ي راهنمايي آشنا شده ايم، پس بدون مقدمه نحوه ي کار با اين دستگاه رو ارايه مي کنيم.
   يکي از قسمت هاي اصلي يک مولتي متر، ولت مترDC آن مي باشد. اساس کار يک ولت متر DC ديجيتالي بر مبناي مقايسه است. يعني ولتاژ اعمال شده به ولت متر ، با يک ولتاژ مرجع (معمولا 100 ميلي ولت و در بعضي از مولتي مترها، در ولناژ AC ، يک ولت) مقايسه مي‌شود و نتيجه مقايسه به کمک مدارات الکترونيکي و ديجيتالي به صورت ارقام که مبين مقدار ولتاژ DC اعمالي به ولت متر است، روي صفحه نمايش آن ظاهر مي‌گردد.

   در شماي کلي اين دستگاه يک صفحه مدرج به همراه يک selector مشاهده مي کنيد. همانطور که از اسم آن مشهود است اين دستگاه براي اندازگيري کميت هايي مانند اختلاف پتانيسل- مقاومت- جريان طراحي گرديده.
   لازم به تذکر است روي دسته سلکتور نشانگري مو جود است که تعيين کننده دامنه کاري در اندازگيري هاي شما مي باشد. يعني نشان مي دهد ولتاژي که شما قصد اندازه گيري آنرا داريد در چه حدودي قرار دارد، مثلاً بين 10-100ولت است يا بين 1-10 ولت يا .... . اين حدود ولتاژ را بايد خود شما با توجه به ولتاژ منبع تغذيه و مدارها به صورت حدودي بدانيد. (اين تنظيم دامنه براي مقاومت و جريان هم بايد انجام شود.)

   مولتي متر هاي امروزي قادر به اندازه گيري ولتاژ ها از چند صد ميلي ولت تا 1000 ولت به صورت خودکار هستند و نيازي نيست شما حدود را بدانيد و تنظيم کنيد، فقط کافيست شما نشانگر را بر روي قسمت ولتاژ قرار دهيد. اگر ولتاژ AC بود(مثل برق شهري) بر روي قسمت AC قرار داده و اگر DC بود، بروي قسمت DC قرار مي دهيم. اگر هم قصد اندازه گيري مقاومت يا جريان را هم داشتيم، بايد نشانگر را بچرخانيم و روي بخش مربوطه قرار دهيم. به اين نوع مولتي مترها که به صورت خودکار تنظيم مي شوند مولتي رنج يا آُتو رنج ميگويند

   اين دستگاه نيز مانند هر سيستم ديگري داراي دو ترمينال - و + مي باشد. براي استفاده صحيح از دستگاه بايستي سيم مشکي را به ترمينال منفي و سيم قرمز را به ترمينال مثبت متصل کنيد. حال دکمه power دستگاه را زده و هر نوع اندازگيري را مي توانيد شروع کنيد. دقت کنيد که معمولاً مولتي مترها 2 پايانه ي قرمز يا + دارند که شما بايد با توجه به توضيحات اختصاري ِ زير آنها پايانه ي مناسب را انتخاب کنيد. مثلاً براي اندازه گيري جريان هاي بيش از چند دهم آمپر بايد سيم قرمز را در پايانه ي ديگري قرار دهيم.

در اين آزمايش قصد داريم مدار روبرو را از لحاظ جريان ، ولتاژ و مقاومت تحليل کنيم.


مقدار مقاومت را از روي کد رنگي آن بخوانيد.(يک کيلو اهم )

مقدار همين مقاومت را (قبل از اتصال در مدار) با مولتي متر اندازه گيري کنيد.

اين 2 مقدار بايد تقريباً مساوي باشند.

حال مدار بالا را ببنديد(منبع تغذيه را روي 5 ولت تنظيم کنيد.)

جريان مدار را توسط مولتي متر اندازه گيري کنيد(نشانگر مولتي متر در قسمت آمپر و در همين موقيعتي که در شکل نشان داده شده بايد قرار گيرد.)

جرياني که مولتي متر نشان مي دهد را يادداشت کنيد.

حال توسط قانون اهم (V=I*R) جريان مدار را محاسبه کنيد.

آيا مقدا بدست آمده با چيزي که مولتي متر نشان مي دهد مطابقت دارد؟ اگر چنين است آزمايش را با موفقيت انجام داده ايد.

مولتي متر را در مُد ولت متر نيز به صورت نشان داده شده در شکل(در 2 طرف مقاومت) وصل کنيد و عدد را بخوانيد. اگر سيم شما مقومت واقعً ناچيزي داشته باشد اين مقدار تقريباً همان ولتاژ منبع تغذيه خواهد بود.

در جلسه ي آينده نحوه ي استفاده از بِرِد بُرد نيز آموزش داده مي شود تا از اين به بعد مدارها را بر روي برد برد ببنديم.